Μαρξιστική Σκέψη

Κυκλοφορεί σε μερικές μέρες ο τόμος 4 της «Μαρξιστικής Σκέψης». Ο τόμος περιλαμβάνει μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη της Σοφίας Σακοράφα στο περιοδικό μας που παρουσιάζεται ως προδημοσίευση.

«Οι άρχοντες φοβήθηκαν μην πάθουνε ζημιά»

Συνέντευξη της Σοφίας Σακοράφα στη Μαρξιστική Σκέψη*

Ερ.: Σοφία, ήσουν μια από τις προσωπικότητες στο ΠΑΣΟΚ, που αποχώρησες έγκαιρα και με ένα σαφές πολιτικό σκεπτικό αμφισβήτησης των κυρίαρχων επιλογών του κατεστημένου. Γνωρίζοντας τα πράγματα και από τα μέσα, πώς βλέπεις τις τελευταίες πολιτικές εξελίξεις; Μιλώ για τους ελιγμούς του κ. Παπανδρέου με το δημοψήφισμα, την ψήφο εμπιστοσύνης κ.ά. ως τη συγκυβέρνηση…

ΑΠ.: Τον Μάη του 2010 δεν προσφύγαμε στο ΔΝΤ για τη σωτηρία της πατρίδας και για την αποφυγή της χρεοκοπίας του ελληνικού λαού. Αυτό, υπήρξε η κυρίαρχη προπαγάνδα μιας στρατηγικής επιλογής, με σαφή προσανατολισμό την ατλαντικοποίηση της οικονομίας και τη διάσωση των τραπεζών και του κεφαλαίου. Αυτή η στρατηγική επιλογή οδηγούσε τον ελληνικό λαό με μαθηματική ακρίβεια και με απολύτως βίαιο τρόπο στον γκρεμό.
Ο ελληνικός λαός αντέδρασε. Η παρατεταμένη αμφισβήτηση των κυβερνητικών επιλογών δημιούργησε σοβαρούς τριγμούς στο πολιτικό εποικοδόμημα. Η αυθόρμητη και μαζική έκρηξη σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας την 28η Οκτωβρίου, που ουσιαστικά αποκαθιστούσαν το αντιστασιακό νόημα και το πολιτικό περιεχόμενο της επετείου, οδήγησαν την κυβέρνηση σε πραγματικό πολιτικό αδιέξοδο.
Ουσιαστικά αποκαλύφθηκε με τρόπο αδιάσειστο η δυσαρμονία ανάμεσα στις κυβερνητικές επιλογές και το αιτούμενο του ελληνικού λαού. Ο μοναδικός τρόπος για να θεραπευτεί αυτή η δυσαρμονία ήταν η άμεση προσφυγή στις κάλπες.
Αντί όμως για τη δημοκρατική λύση αυτού του πολιτικού αδιεξόδου, μία μικρή, μη νομιμοποιημένη πλέον ομάδα, με επικεφαλής τον πρωθυπουργό, κατέφυγαν σε λύση “κόλπο”, επιχειρώντας να υποκλέψουν την ψήφο του ελληνικού λαού.
Το δημοψήφισμα υπήρξε το απονενοημένο κόλπο του πρωθυπουργού για την εκβιαστική απόσπαση νομιμοποίησης από το λαό, ενώ για την Ευρώπη μιας πρώτης τάξης ευκαιρία για να δείξει με κάθε τρόπο τη μετατροπή της πατρίδας μας σε προτεκτοράτο, σε μόρφωμα μειωμένης κυριαρχίας. Σε αυτήν ακριβώς τη βάση, η Ευρώπη επιβάλλει τη λύση της συγκυβέρνησης, ως λύση αποκατάστασης της πολιτικής σταθερότητας, με στόχο να επιβάλλει πιο εύκολα τις επιλογές της.
Είναι σαφές ότι απέναντι σε μία καθημαγμένη και απονομιμοποιημένη κυβέρνηση, η Ευρώπη επέλεξε μια αστική κυβέρνηση ευρείας συναίνεσης και άρα ισχυρότερης νομιμοποίησης.

 

Ερ.: Η διελκυστίνδα για τη δημιουργία της νέας κυβέρνησης ήταν μια αποκαλυπτική στιγμή. Αυτές τις μέρες έγινε εμφανής όχι μόνο η πλήρης αποσύνθεση του πολιτικού συστήματος αλλά και ο ρόλος των ΜΜΕ, κ.λπ. Πώς θα εκτιμούσες τις εξελίξεις και τις προοπτικές μετά τη λύση που δόθηκε;

 

ΑΠ.: Η λύση, που όπως είπα επιβλήθηκε, ουσιαστικά αποτελεί αντιδημοκρατική εκτροπή, απόλυτη παραβίαση της λαϊκής βούλησης. Πυλώνες αυτής της επιβεβλημένης λύσης υπήρξαν τα ΜΜΕ. Η κατάσταση αποσύνθεσης του πολιτικού συστήματος δεν αντανακλάται μόνο μέσα από το σχήμα “φιάσκο” ή από τις φαιδρές διαδικασίες που συνόδευσαν το σχηματισμό αυτής της κυβέρνησης, αλλά κυρίως μέσα από το γεγονός ότι η αστική δημοκρατία και οι πυλώνες της έφτασαν στο σημείο να φοβούνται και να αρνούνται την καταστατική της αρχή, τις εκλογές.
Είναι περισσότερο από αυτονόητο ότι ο φόβος αρχίζει και αλλάζει στρατόπεδο. Ο φοβισμένος πλέον –και για το λόγο αυτό εκφοβίζει με ακραία μέσα– είναι το ίδιο το σύστημα και οι πυλώνες του. “Οι άρχοντες φοβήθηκαν μην πάθουνε ζημιά και την κουτάλα χάσουνε μαζί με τα ζουμιά”... κινητοποίησαν όλους τους πρόθυμους με στόχο την επιβίωση του συστήματος.

Ερ.: Από την άλλη μεριά, μέσα στη σήψη ανθούν τα άνθη του κακού. Ενώ η Αριστερά δεν μπορεί να βρει ένα κοινό λόγο, βλέπουμε το ΛΑΟΣ –και το νεοφασισμό– να νομιμοποιείται, αποκτώντας άμεση πρόσβαση στα κέντρα εξουσίας…

ΑΠ.: Πολλούς μήνες νωρίτερα είχα μιλήσει γι’ αυτή την εξέλιξη. Δεν είναι η πρώτη φορά στην ιστορία, που οι αστικές δυνάμεις συνενώνονται με ακροδεξιά και νεοφασιστικά σχήματα με στόχο τη διατήρησή τους στην εξουσία.
Γεγονός άκρως ενδεικτικό της προϊούσας σήψης… οι τσεκουροφόροι του παρελθόντος σε ρόλο “εθνικού και υπεύθυνου σωτήρα”. Γεγονός όμως και άκρως ενδεικτικό της αναδιάταξης δυνάμεων που επιχειρεί το αστικό σύστημα, της αναγκαίας αναδιάταξης, η οποία θα γεννήσει νέα σχήματα για μια νέα εποχή αυταρχικής επιβολής, ανάπηρης δημοκρατίας και ολοκληρωτικής κυριαρχίας.
Στο σενάριο αυτό υπάρχει μια αίρεση: ο ρόλος των αριστερών δυνάμεων.

Ερ.: Είναι κοινός τόπος ότι η χώρα και ο λαός βρίσκονται στο χείλος του γκρεμού. Το ερώτημα είναι τι μπορεί να γίνει. Πώς εκτιμάς τη συμφωνία της 26ης Οκτώβρη; Έχει πιθανότητες αν εφαρμοστεί να φέρει κάποιο αποτέλεσμα; Αν όχι, ποιοι είναι οι όροι για μια βιώσιμη διέξοδο από την κρίση;

ΑΠ.: Η εκτίμησή μου είναι ότι ήδη πέφτουμε. Η συμφωνία της 26ης Οκτώβρη είναι η επιβεβαίωση αυτής της εκτίμησης, αφού ουσιαστικά σημαίνει αθέτηση πληρωμών με πρωτοβουλία όμως του δανειστή. Πολύ απλά δηλαδή αυτή η συμφωνία, στην οποία υπάρχει και η συμμετοχή των ιδιωτών δανειστών, έγινε με τους καλύτερους δυνατούς όρους για τους ιδιωτικούς δανειστές. Οι τράπεζες θα απαλλαγούν από ελληνικό χρέος που γνωρίζουν πολύ καλά ότι αποκλείεται να αποπληρωθεί στην ολότητά του και θα λάβουν νέο χρέος το οποίο θα έχει καλύτερες εγγυήσεις ύψους 80% του αρχικού και θα λάβουν φυσικά και καλύτερα επιτόκια, γιατί τα επιτόκια στο νέο αυτό χρέος θα είναι υψηλότερα των επιτοκίων του παλαιού κατά μέσο όρο. Το λογιστικό κέρδος για την Ελλάδα είναι ελάχιστο, αλλά το τίμημα για τον ελληνικό λαό βαρύτατο, για την εθνική μας ανεξαρτησία επαίσχυντο και για την οικονομία καταστροφικό.
Η συμφωνία όμως της 26ης Οκτώβρη παράλληλα υποδεικνύει έναν δρόμο, αυτόν της αθέτησης πληρωμών, τον οποίο μέχρι σήμερα η κυβέρνηση αλλά και τα αστικά κόμματα τον εξόρκιζαν, τονίζοντας σε όλους τους τόνους ότι θα πληρώσουμε μέχρι κεραίας. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί δικαίωση για όλους όσοι υποστηρίζαμε την αναγκαιότητα αυτής της αντιμετώπισης και ανοίγει το δρόμο, ώστε η αθέτηση να γίνει από την πλευρά του δανειζόμενου.
Για να γίνει αυτό χρειάζεται ένας πολιτικός συσχετισμός που θα λειτουργήσει με δύο όρους. Καταρχήν με όρους κυρίαρχου και ανεξάρτητου κράτους που θα διαπραγματευτεί σκληρά και αποφασιστικά.
Κατά δεύτερο με όρους λαϊκής κυριαρχίας. Ο ελληνικός λαός είναι αυτός που θα αποφασίσει τί και γιατί θα αθετήσει.

Ερ.: Δυο χρόνια τώρα ο λαός υποβάλλεται σε τεράστιες θυσίες, χωρίς καμιά αχτίδα φωτός στον ορίζοντα. Ενόψει αυτού ποιος μπορεί να είναι ο ρόλος της Αριστεράς στην παρούσα κρίσιμη περίοδο; Έχει τα φόντα η Αριστερά να εκφράσει και να κάνει αποτελεσματική την πηγαία διαμαρτυρία του κόσμου, που πήρε και παίρνει τεράστιες διαστάσεις;
Εάν δεν καταφέρουμε σήμερα να συγκροτήσουμε ένα πολιτικό μέτωπο, τότε η Αριστερά θα έχει αρνηθεί τον ιστορικό της ρόλο, με συνέπειες βαρύτατες για τον ελληνικό λαό. Η ιστορική συγκυρία είναι επιτακτικά ώριμη για τη συγκρότηση ενός νέου ΕΑΜ.
Η Αριστερά έχει την ιστορική υποχρέωση να αφουγκραστεί και να αξιοποιήσει τις αντικειμενικές συνθήκες και να καθυποτάξει την όποια υποκειμενική παθογένεια ή αδυναμία στην παρούσα πολιτική αναγκαιότητα.

Ερ.: Η συνεργασία της Αριστεράς είναι κάτι που εύχονται όλοι. Ωστόσο, από τη μεριά του ΚΚΕ υπάρχει μια σαφής, στερεότυπα επαναλαμβανόμενη άρνηση. Πώς εκτιμάς και εξηγείς αυτή τη στάση;

ΑΠ.: Η στάση του ΚΚΕ είναι μεταφυσική και φοβική. Εναποθέτει την επίλυση όλων των ζητημάτων σε ένα χρόνο μοιραίο και νομοτελειακό, αυτόν της επανάστασης - δευτέρας παρουσίας. Είναι όμως ιστορικό δεδομένο ότι ακριβώς για να προκύψει η επαναστατική διαδικασία το ίδιο το υποκείμενο θέτει συγκεκριμένα ζητήματα γύρω από τα οποία αναπτύσσονται πολιτικές απαντήσεις και πολιτικές επιλογές που βασίζονται σε ένα συγκεκριμένο συσχετισμό δυνάμεων αλλά και δημιουργούν νέους συσχετισμούς. Η επανάσταση δε γίνεται σε χρόνο νεκρό και από υποκείμενα τα οποία με μαγικό τρόπο και σε αποστειρωμένο πεδίο, αποκτούν επαναστατική συνείδηση. Η επανάσταση γίνεται σε χρόνο ζώντα και από υποκείμενα που μέσα από την αέναη εμπλοκή τους με το κίνημα, διαμορφώνουν επαναστατική συνείδηση και την ίδια στιγμή αλλάζουν τους συσχετισμούς δυνάμεων.
Είναι γνωστό ότι ο Τσιριμώκος υπήρξε ένας εκ των ιδρυτών του ΕΑΜ. Σκεφτείτε το μέγεθος της καταστροφής, εάν κάποιοι φοβούμενοι την προδιαγεγραμμένη ενσωμάτωση του Τσιριμώκου –ενσωμάτωση έως προσήλωσης στα ανάκτορα το 1965– δεν ίδρυαν το ΕΑΜ. Ή ακόμη χειρότερα σκεφτείτε το μέγεθος της τραγωδίας εάν κάποιοι φοβούμενοι μήπως ο “ενσωματωμένος” Τσιριμώκος, “μολύνει” και το ΕΑΜ και το οδηγήσει σε ενσωμάτωση, δεν ίδρυαν το ΕΑΜ.

Ερ.: Φυσικά ο κίνδυνος της “μόλυνσης” πάντα υπάρχει, δεν μπορεί όμως να τον αποφύγουμε με το να κλειστούμε σπίτι μας, σφραγίζοντας και αποστειρώνοντας όλους τους χώρους. Μια τέτοια προληπτική “ιατρική” θα θύμιζε μάλλον τις συνταγές του Μεσαίωνα: καραντίνα, προσευχή και κυνήγι μαγισσών…

ΑΠ.: Εμένα μου θυμίζει κάτι πιο επικίνδυνο από προληπτική ιατρική... Συνταγή αποτυχημένη περισσότερο και δυστυχέστερα, με την έννοια ότι όποιος αντιλαμβάνεται την εμπλοκή του με το κίνημα ως πιθανή εστία μόλυνσης, και κατά συνέπεια περιφρουρεί τον εαυτό του από αυτό, δεν λαμβάνει μέρος στην πιο ουσιαστική και αναγκαία πολιτική διαδικασία. Οι αγώνες για τη μετατόπιση των πολιτικών συνειδήσεων, για την αλλαγή του πολιτικού συσχετισμού, για την απομυθοποίηση φόβων και ενοχών, για την επεξεργασία και τη διαμόρφωση προτάσεων ανατρεπτικού περιεχομένου, δε συντελούνται σε ηχομονωμένες αίθουσες, κεκλεισμένων των θυρών και εκτός κινήματος.
Όταν συμβαίνει αυτό, ουσιαστικά δεν θέλεις, ή δεν μπορείς να συνδέσεις την τακτική σου με τον στρατηγικό σου στόχο. Εάν δηλαδή ο στρατηγικός σου στόχος είναι η επανάσταση, η επαναστατική σου τακτική οφείλει να ριζοσπαστικοποιεί διαρκώς τη συνείδηση του κινήματος, ώστε το βήμα να γίνει κάποια στιγμή άλμα.
Η σχέση του κομμουνιστή με το κίνημα δεν απαντάει στη λογική “σαν τη μύγα μες στο γάλα”, αλλά “σαν το ψάρι μέσα στο νερό”. Αλλιώς προσεύχεσαι καρτερικά, βάζεις σε καραντίνα όποιον είναι διαφορετικός, από εσένα, τον ονοματίζεις “εφιάλτη” και αντί να κάνεις παράδεισο τούτη τη ζωή, ταυτίζεσαι με μεταφυσικά δόγματα περί παραδείσου σε μια άλλη ζωή...

Ερ.: Με δεδομένη ως τώρα την άρνηση του ΚΚΕ, τι μπορεί να γίνει τουλάχιστον με τις υπόλοιπες δυνάμεις, ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ και προσωπικότητες από το χώρο του ΠΑΣΟΚ; Ποιοι θα ήταν κατά τη γνώμη σου οι όροι μιας αξιόπιστης συνεργασίας ανάμεσά τους;

ΑΠ.: Καταρχήν δε θα πρέπει να δίνουμε βάρος στη μορφή και να ξεχνούμε το περιεχόμενο. Με την έννοια αυτή η όποια συνεργασία δεν μπορεί να είναι προσχηματική, ή επικαλούμενη μια γενική και αφηρημένη ενότητα, αλλά να έχει ένα ουσιαστικό πολιτικό περιεχόμενο.
Γνωρίζουμε όλοι ότι το πρόβλημα έχει να κάνει με το γεγονός ότι κάποιες εξωκοινοβουλευτικές δυνάμεις εκτιμούν ότι η πολιτική πρόταση για αντιμνημονιακό –απλώς και μόνο– μέτωπο, αντιστοιχεί σε χαμηλότερο σημείο σύγκλισης από αυτό που σήμερα είναι αναγκαίο και επιβεβλημένο. Η λογική αυτή δεν είναι καθόλου παράδοξη. Το μνημόνιο, το χρέος είναι συστατικά και συνέπειες του ίδιου του συστήματος, άρα το μέτωπο θα πρέπει να έχει έναν ξεκάθαρο αντικαπιταλιστικό προσανατολισμό.
Φυσικά και δε θα διαφωνήσω καθόλου σε αυτή τη λογική, όμως δεν την θέτω σαν προαπαιτούμενο συνεργασίας, αλλά σαν τελικό στόχο μιας συνεργασίας που θα ριζοσπαστικοποιεί διαρκώς τις συνειδήσεις, έως τη ρήξη.

Ερ.: Πώς βλέπεις τη γενικότερη κατάσταση στην Ευρώπη; Με αφορμή την κρίση στην Ελλάδα, την επέκτασή της σε Πορτογαλία, Ιρλανδία και Ισπανία, και πλέον δραματικά στην Ιταλία, είναι σαφές ότι η ευρωζώνη βρίσκεται στα όρια της διάσπασης. Οι αγορές είναι τόσο ασύδοτες, που μπορεί να παραιτούν τον “δικό” τους Μπερλουσκόνι προς όφελος κάποιου που θεωρούν πιο κατάλληλο στην παρούσα στιγμή, παρακάμπτοντας κάθε πολιτική διαδικασία. Ποιος θα έπρεπε να είναι ο προσανατολισμός της Αριστεράς απέναντι σε αυτή την κατάσταση; Αναδιαπραγμάτευση, παύση πληρωμών ή κάτι άλλο;

ΑΠ.: Μου δίνετε την ευκαιρία μέσα από την ερώτηση να αναπτύξω την παραπάνω απάντηση. Το σύστημα βρίσκεται σε οργασμό ανασυγκρότησης των δυνάμεών του, θυσιάζοντας στο βωμό της επιβίωσής του τους αναλώσιμους. Εάν δεν σπάσουμε τις διαδικασίες αυτής της ανασυγκρότησης θα μιλάμε για άλλη μία ιστορική ευκαιρία χαμένη.
Εάν δε σπάσουμε αυτό που το ίδιο το ΚΚΕ χαρακτηρίζει μαύρο μέτωπο, χαρακτηρισμός με τον οποίο ταυτίζομαι απολύτως, θα λογοδοτήσουμε απέναντι στην ιστορία και το λαό μας,
Πρώτος στόχος, κυρίαρχος στόχος είναι να μην επιτρέψουμε στο σύστημα να μετατρέψει αυτή την καταστροφή σε ευκαιρία ανασυγκρότησης. Η αναδιαπραγμάτευση, η παύση πληρωμών, το ευρώ ή η δραχμή από μόνα τους δεν είναι πολιτική θέση, αλλά τα απαραίτητα και δυναμικά εργαλεία, μιας πολιτικής θέσης καταρχήν αντιμνημονιακής που θα θέτει ως στόχο τη ρήξη με τον καπιταλισμό. Ο στόχος όμως αυτός δεν μπορεί να τίθεται ως όρος συνεργασίας με τις πολιτικές δυνάμεις, αλλά κυρίως ως διαμορφούμενο διακύβευμα της ίδιας της κοινωνίας και από την ίδια την κοινωνία.

Ερ.: Η εποχή μας δεν διακρίνεται μόνο από την επέλαση της νεοφιλελεύθερης αντίδρασης, αλλά και την άνοδο μεγάλων κινημάτων, τις εξεγέρσεις στον αραβικό κόσμο, τα κινήματα των αγανακτισμένων στην Ισπανία, την Ελλάδα και πλέον στις ΗΠΑ. Ποιος είναι ο ως τώρα απολογισμός; Τι μπορεί να πούμε για το μέλλον, ιδιαίτερα για την κρίσιμη διάσταση του διεθνούς συντονισμού τους;

ΑΠ.: Υπάρχει καταρχήν ένα συγκεκριμένο και πολύ σοβαρά αισιόδοξο συμπέρασμα. Τόσο στη δύση, όσο περισσότερο στις αραβικές χώρες, οι κοινωνίες βρίσκονταν σε καθεστώς ετερονομίας, φαντάζονταν δηλαδή ότι οι θεσμοί, η παραγωγή πολιτικής, δεν είναι έργο ανθρώπινο, αλλά εξωκοινωνικό. Μορφοποιούνται πέρα και έξω από τη δυνατότητα της ίδιας της κοινωνίας, με αποτέλεσμα αυτής της αντίληψης, την πεποίθηση ότι αυτός ο κόσμος δεν αλλάζει.
Οι πλατείες σε δύση και ανατολή έθεσαν ένα σοβαρό θεμέλιο αυτονομίας που είναι και η προϋπόθεση της πολιτικής και κοινωνικής χειραφέτησης.
Ένα δεύτερο πολύ σοβαρό συμπέρασμα αυτού του απολογισμού είναι ότι το αυθόρμητο κάποιες φορές και υπό συγκεκριμένες διεργασίες μετατρέπεται σε συνειδητό και μάλιστα με όρους ποιότητας και ποσότητας που θα ζήλευε κάθε “συνειδητό”.
Πόσες φορές το περιώνυμο “συνειδητό” μπόρεσε να θέσει τόσα πολλά ζητήματα, τέτοιας ιδεολογικής φύσης, και να έχει ισχυρή και δυναμική ανταπόκριση σε τόσα εκατομμύρια ανθρώπους σε ανατολή και δύση;
Πόσες φορές το περιώνυμο “συνειδητό” μπόρεσε να μιλήσει με όρους ανατροπής σε τόσα εκατομμύρια ανθρώπους και να τους μετατρέψει στα πολιτικά υποκείμενα αυτής της ανατροπής;
Ένα τρίτο συμπέρασμα που εδράζεται στα δύο παραπάνω είναι ότι από τη στιγμή που το πολιτικό υποκείμενο είναι παρόν, διαθέτει πίστη στις δυνατότητές του και αναλαμβάνει και ρόλο πρωτοπορίας, η μόνη αναγκαία επιλογή, η επιλογή μονόδρομος είναι η εμπλοκή των δυνάμεων της ρήξης και της ανατροπής με το ίδιο το υποκείμενο, που έχει σοβαρά χαρακτηριστικά κινήματος.
Ο δε συντονισμός αποτελεί ώριμη αντικειμενική δυνατότητα αφού μετά την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, ήρθε η σειρά της Ισπανίας και της Ιταλίας, της ευρωπαϊκής δηλαδή περιφέρειας.

Ερ.: Η Επιτροπή για τον Έλεγχο του Χρέους είναι μια ενδιαφέρουσα ενωτική πρωτοβουλία, στην οποία πρωταγωνίστησες. Ενόψει του ορατού πλέον κινδύνου χρεοκοπίας της χώρας, η επικαιρότητά της εμφανώς αναβαθμίζεται. Προγραμματίζεται κάποια συνέχεια και παραπέρα πρωτοβουλίες για το άμεσο μέλλον;

ΑΠ.: Καταρχήν η ΕΛΕ αναβαθμίζεται και ισχυροποιείται για δύο πολύ εμφανείς λόγους. Ο πρώτος γιατί η ουσία του λογιστικού ελέγχου είναι η ίδια η αθέτηση πληρωμών από την πλευρά όμως του δανειζόμενου. Ο δεύτερος γιατί η ανάγκη αθέτησης πληρωμών δεν αποτελεί μόνο ελληνική ιδιαιτερότητα αλλά αποκτά ευρωπαϊκή διάσταση.
Στη βάση αυτή “τρέχουμε” παράλληλα δύο πράγματα. Αφενός, ένα συντονισμό με τις επιτροπές λογιστικού ελέγχου της ευρωπαϊκής περιφέρειας, αφετέρου τη θεμελίωση του πανελλήνιου δικτύου της ελληνικής Επιτροπής. Το τελευταίο αυτό θα συζητηθεί και θα οργανωθεί σε συνέδριο το οποίο θα πραγματοποιηθεί το Γενάρη.

* Συνέντευξη της Σοφίας Σακοράφα στη Μαρξιστική Σκέψη. Η Σοφία Σακοράφα είναι ανεξάρτητη βουλευτής της Αριστεράς.